Het RS-virus is het meest voorkomende verkoudheidsvirus en kan met name bij baby’s en jonge kinderen ernstige luchtweginfecties veroorzaken. Het virus is de belangrijkste oorzaak van ziekenhuisopname bij baby’s in Nederland. Soms is het verloop van de ziekte zo ernstig dat acute beademing op de intensive care noodzakelijk is. Dankzij goede intensive care faciliteiten is de ziekte hier relatief goed te behandelen, maar wereldwijd is het RS-virus, na malaria, de belangrijkste oorzaak van babysterfte. Een groot probleem dus, waarvoor helaas geen vaccin of geneesmiddel bestaat.

Op dit moment worden op verschillende plaatsen in de wereld vaccins getest en is er goede hoop dat er binnen enkele jaren een vaccin tegen het RS-virus beschikbaar komt. Novavax is met een vaccin voor zwangere vrouwen het verst gevorderd in het langdurige en intensieve proces van medicijnontwikkeling. Zij hebben als eersten hun vaccin op grote schaal getest in een meerjarig onderzoek.

Op 28 februari jl. heeft Novavax de onderzoeksresultaten via een persbericht en webcast gepresenteerd. Het RSV-patiëntennetwerk WKZ heeft hier met veel belangstelling naar uitgekeken. Als ouders van kinderen die een ernstige RS-infectie hebben doorgemaakt, weten wij welke impact dit onderschatte virus kan hebben en met een effectief vaccin zou veel leed voorkomen kunnen worden.

De studie van Novavax laat een aantal positieve en hoopgevende resultaten zien. Het vaccin bleek effectief bescherming te bieden tegen ernstige vormen van RS-infectie bij baby’s in hun eerste drie levensmaanden (wanneer het risico op ernstige infectie het grootst is). Dit is positief omdat juist de ernstige infecties de grootste ziektelast veroorzaken. Het vaccin zou daardoor het aantal ziekenhuisopnames, behandelingen op de intensive care en sterftegevallen sterk kunnen terugdringen.Verder wijzen de onderzoeksresultaten erop dat het vaccin veilig is en goed wordt verdragen door zowel moeder als kind.

Het vaccin heeft onvoldoende gescoord op effectiviteit bij het verminderen van het totaal aantal (medisch relevante) infecties van de lagere luchtwegen door het RS-virus. Nadere analyse van de onderzoeksgegevens wijst er echter op dat de effectiviteit van het vaccin sterk afhankelijk is van het moment van toediening tijdens de zwangerschap. In de VS, waar het vaccin relatief laat werd toegediend, bleek het vaccin niet effectief, terwijl andere delen van de wereld juist goede effectiviteitscijfers laten zien. Vervolgonderzoek zal moeten uitwijzen of met betere timing de overall effectiviteitsdoelstellingen wel worden behaald.

Al met al denken wij dat het onderzoek veel waardevolle informatie heeft opgeleverd en op belangrijke aspecten positieve resultaten laat zien. Ook al is de gehoopte doorbraak uitgebleven, het brengt ons weer een stap dichter bij een vaccin dat veel RS-leed kan voorkomen. De Bill & Melinda Gates foundation, die deze studie met $89 miljoen heeft ondersteund, vindt de resultaten bemoedigend en ziet veel potentie in het vaccin bij de bestrijding van sterfte van jonge baby’s als gevolg van een RS-infectie. Novavax zelf heeft voldoende aanknopingspunten gevonden om met de onderzoeksresultaten naar de geneesmiddelenautoriteiten in de VS en Europa te gaan om de stappen richting acceptatie te bespreken.

_{1. Wereldwijd hebben 4.636 zwangere vrouwen en hun baby’s meegewerkt aan het onderzoek}

_{2. ≥ 33 Weken zwangerschap in de VS versus ≤ 33 weken in andere delen van de wereld}