Veel gestelde vragen over het RS-virus
Hier vindt u aan de hand van het antwoord op veel gestelde vragen meer informatie over het RS-virus, zoals het verloop van de ziekte, praktische zaken omtrent behandeling en preventiemaatregelen.
Wat is het RS-virus? uitklapper, klik om te openen
Het RS-virus (Respiratoir Syncytieel Virus) is het meest voorkomende verkoudheidsvirus bij kinderen en is verwant aan het griepvirus. Het veroorzaakt een infectie van de luchtwegen waardoor je kind het benauwd krijgt. Het virus is zeer besmettelijk en alle kinderen zijn er wel een keer mee besmet geraakt voordat ze de leeftijd van twee jaar bereiken. Het virus is in Nederland vooral in de wintermaanden (oktober-maart) actief en bij een milde RS-infectie zie je symptomen van een normale verkoudheid, zoals een snotneus of hoesten.
Niets om je zorgen over te maken zou je denken, maar bij een ernstige RS-infectie kan deze onschuldige verkoudheid zich ontwikkelen tot een zware luchtweginfectie zoals bronchiolitis of een longontsteking. Dit kan gepaard gaan met ernstige benauwdheidsklachten, met ziekenhuisopname tot gevolg.
Bronchiolitis uitklapper, klik om te openen
Wat is Bronchiolitis?
Bronchiolitis is een luchtweginfectie, waarbij de kleine luchtwegen naar de longblaasjes, de bronchiolen, ontstoken zijn. Hierdoor vernauwen de luchtwegen en krijg je het benauwd. Bronchiolitis komt met name voor bij baby’s en kleine kinderen onder 2 jaar. De ziekte kan door verschillende virussen worden veroorzaakt, maar bij kinderen meestal door het RS-virus.
Wat is het verschil tussen Bronchiolitis, Bronchitis en een longontsteking?
Bronchitis is een ontsteking van de grotere luchtwegen, de zogenaamde ‘bronchiën’. Wanneer ook de kleinere luchtwegen die naar de longblaasjes leiden ontstoken zijn, spreekt men van bronchiolitis. Bij een longontsteking zit de ontsteking ook in de longblaasjes zelf.
Symptomen uitklapper, klik om te openen
Hoe herken je ernstige RS-infectie?
De eerste symptomen van een RS-infectie zijn normale verkoudheidsverschijnselen, zoals een loopneus, hoesten en soms een beetje koorts. Het RS-virus zorgt voor slijm in de longen, waardoor het kind problemen krijgt met ademhalen. Dit kun je merken aan ziekteverschijnselen als:
- een snelle en moeilijke ademhaling (piepgeluidjes bij het ademen, hijgerig naar lucht happen)
- bij inspanning (zoals de fles leeg drinken) snel vermoeid of uitgeput raken,
- intrekkingen op de borstkas: tussen/onder de ribben, op het borstbeen of in de halsstreek
- bleek of grauw aanlopen.
Zodra je dit merkt ga dan naar de huisarts.
Kwetsbare groepen en risicofactoren uitklapper, klik om te openen
Welke kinderen lopen een verhoogd risico op een ernstige RS-infectie?
Gezonde en ‘op tijd geboren’ (zwangerschapsduur > 37 weken) kinderen lopen het minste risico op ernstige infectie. Slechts 1% van deze kinderen belandt met een RS-infectie in het ziekenhuis. Vroeggeboren baby’s, kinderen met een chronische hart- of longziekte en kinderen met het downsyndroom zijn extra kwetsbaar en lopen een verhoogd risico op een ernstige RS-infectie.
Welke risicofactoren verhogen de kans op een ernstig verloop van RS-infectie?
De leeftijd van de baby en de geboortemaand spelen een belangrijke rol bij het risico op ernstige RS-infectie. De piek van ernstige infectie ligt bij baby’s die twee maanden oud zijn. Na de derde levensmaand neemt het risico snel af. Baby’s die vlak vóór of tijdens het RS-seizoen (september-februari) worden geboren lopen ook aanzienlijk meer risico.
Daarnaast blijkt ook de aanwezigheid van oudere broertjes of zusjes in het gezin een belangrijke risicofactor te zijn, omdat zij een besmettingsbron voor het pasgeboren kind kunnen zijn. Ook scholen en kinderdagverblijven zijn grote besmettingshaarden.
Op basis van bovengenoemde risicofactoren kan worden gesteld dat een gezonde baby die in maart geboren is en geen oudere broertjes of zusjes heeft een relatief kleine kans heeft om door het RS-virus in het ziekenhuis te belanden. Voor een in september vroeggeboren baby met oudere broertjes of zusjes, is deze kans veel groter.
Behandeling uitklapper, klik om te openen
Is een RS-virusinfectie te behandelen?
Er is geen medicijn voor RS-patiënten. Meestal is een behandeling niet nodig en verdwijnen de klachten vanzelf na enkele dagen tot een week. In het ziekenhuis kan men alleen de gevolgen van de RS-infectie behandelen, zoals het zuurstoftekort bestrijden en ontstekingen aan de luchtwegen onderdrukken met antibiotica.
In het RS-seizoen krijgen baby’s met een met een verhoogd risico op een ernstig verlopende RS-virus zoals vroeggeboren baby’s (≤ 32 weken) maandelijks palivizumab toegediend. Palivizumab is een antistof ter preventie van ernstige RS-infectie.
Helpen antibiotica bij het bestrijden van een RS-infectie?
Omdat het om een virusinfectie gaat, is het gebruik van antibiotica niet zinvol.
Preventiemaatregelen uitklapper, klik om te openen
Kun je als ouder maatregelen nemen om RS-infectie te voorkomen?
Je kunt een RS-infectie niet voorkomen. Iedereen krijgt het. Maar je kunt wel proberen de kans op RS-besmetting van je baby in zijn eerste levensmaanden te beperken. Probeer te voorkomen dat je pasgeboren baby de eerste drie tot zes maanden in de buurt komt van besmette personen of een besmette omgeving. Helaas kun je niet zien of iemand het RS-virus heeft. Daarom kun je beter contact vermijden met mensen die verkouden zijn. Dit is natuurlijk lastig als er nog een snotterende peuter in huis rondloopt. Daarnaast kun je ervoor zorgen dat iedereen die de baby aanraakt eerst de handen wast.
Mag een kind met een RS-virusinfectie naar de kinderopvang?
Een RS-virusinfectie is al besmettelijk voordat iemand zelf klachten heeft. Thuisblijven helpt niet om besmetting van anderen te voorkomen. Kinderdagverblijven en crèches zijn grote besmettingshaarden en oudere broertjes en zusjes nemen het virus ongemerkt mee naar huis. Zij vormen hiermee een belangrijke besmettingsbron voor pasgeboren baby’s.
Gevolgen uitklapper, klik om te openen
Wat is mogelijke gevolgschade van het RS-virus?
Een ernstige RS-infectie kan leiden tot terugkerende perioden van piepende ademhaling en hoesten (astmatische symptomen). Een aantal ouders van kinderen die een ernstige RS-infectie doormaakte vertellen hun ervaringen over de ziekteperiode, maar ook de periode na de infectie en de impact op het gezin.
Mijn kind hoest nog steeds. Is dit normaal?
Ook al is de RS-infectie zelf voorbij, toch kunnen de klachten zoals hoesten en piepen, nog enkele weken aanhouden. Dit is normaal. Duurt het erg lang en maakt u zich zorgen, raadpleeg dan uw huisarts.